De zandwegen langs het Oranjekanaal zijn zo oud als het Oranjekanaal zelf: ruim 160 jaar. Er werd met karren op gereden, maar sneller was het vervoer over water. Behalve als met tegenwind het kanaal niet te bezeilen was. In dat geval had de schipper pech en moest hij een scheepsjager inhuren, met of zonder paard. De zandwegen werden dan als jaagpad gebruikt.

Lees het artikel van hoogleraar Landschapsgeschiedenis Theo Spek over de geschiedenis van de zandwegen langs het Oranjekanaal in de Achtergrondinformatie

Herinneringen van Jan Huisman (1898) uit Smilde aan de scheepsjagers langs het Oranjekanaal
"Als je Hijken neemt, een boerengehucht aan het Oranjekanaal, daar had je veel jagers.  Al die kleine boertjes loerden op een buitenkans. Ze brachten je voor een daalder naar Smilde. De Drentse boeren langs het kanaal zagen met één oog naar hun magere land en met het andere oog naar het kanaal. De schipper had de treklijn, de boer uiteraard het paard.

Vaak was het de gewoonte dat de scheepsjager op de plaats van bestemming of onderweg de warme maaltijd met de schippersfamilie mee-at. Daarna sprong de man op zijn paard en reed erop terug, weer of geen weer, op zoek naar een nieuwe klant. En de schipper probeerde verder te komen onder zeil, of hij stak het petroleumlampje aan in het achteronder, omdat het genoeg voor die dag was geweest".

Uit: Hylke Speerstra: De voorbije vloot. Verhalen en herinneringen van de laatste echte schippers, Amsterdam 2001
De foto komt uit: Drenthe toen en nu. Varen en vaarten

Kanaal en zandwegen zijn onderdeel van het verhaal van Drenthe
Voormalig provinciaal historicus Michiel Gerding schrijft over de geschiedenis van de zandwegen langs het Oranjekanaal:
Het kanaal en de aanliggende wegen erlangs vormen een wezenlijk deel van het verhaal van Drenthe. Het kanaalsysteem vervulde een belangrijke functie voor de turfvaart sinds ca. 1850. Later speelde het een grote rol in de aan- en afvoer van landbouwproducten voor de aanliggende dorpen. Denk aan de aardappelmeelfabriek in Oranje, de losplaats ten behoeve van de bevoorrading van kamp Westerbork en de vlasfabriek Orvelte. Bij de aanleg van het kanaal in 1854 wist de Boermarke van Zwiggelte bijvoorbeeld te bedingen dat zij er een laad- en losplaats kregen. 


Reinhart Dozy schilderde deze Hoogeveense of Overijsselse praam langs het Oranjekanaal